Toshkent tibbiyot akademiyasi 1-son fakultet va gospital terapiya, kasb patologiyasi kafedrasida «Ichki kasalliklarni tashxislash va davolash samaradorligini oshirishning yangi usullarini izlash. Profillaktikaning oqilona usullari » mavzusida keng qamrovli ish olib borilmoqda.
Dav.registratsiya raqami 01.070070
Tasdiqlangan kafedra mavzusi:
“Autoimmun kasalliklarning erta tashxislash va innovatsion davo usullari”
1. Mavzu: “ Poliangitli granulematozning klinik diagnostik ko’rsatkichlari va target terapiyaning effektivligi”- muallif: ass.Berdiyeva D.U
2. Mavzu: “ Revmatoid artrit xlamidiya infeksiyasi bilan kechisining o’ziga xosligi va davolash”- muallif: doktorant Abdurazzakova D.S
3. Mavzu: “ Erta revmatoid artritning klinik kechish xususiyatlari va diagnostikasining zamonaviy aspektlari” – muallif: doktorant Toshpulatova M.M
4. Mavzu: “ O’zbekiston Respublikasi tog’-kon sanoati ishchilarida silikoz profillaktikasi va erta tashxislashni optimizatsiyalash” – muallif: doktorant Ibragimova N.
5. Mavzu: “ Revmatoid artritli bemorlarning o’tkaziladigan terapiyaga psixofenotipik va genetik sezgirligi” – muallif: ass. Bekenova G.T.
6. Mavzu: “ COVID-19 infeksiyasining tizimli qizil bo’richa kasalligining kechishiga va klinik immunologik xususiyatiga ta’siri” – muallif: ass. Askarov N.L
7. Mavzu: “ Tizimli qizil bo’richada kardiovaskulyar patologiya rivojlanishiga yallig’lanish markerlarining ta’siri” – muallif: kata o’qituvchi Ziyayeva F.K.
8. Mavzu: “ Podagra bilan og’rigan bemorlarda genlar polimorfizmi va gipouremik terapiyaga nisbatan sezgirligining klinik-prognostik ahamiyati” -muallif: dotsent Djurayeva E.R
9. Mavzu: “ O’zbek populatsiyasida tizimli qizil bo’richa rivojlanishining klinik-immunologik va molekulyar-gentik aspektlari” – muallif: dotsent Sultanova M.X.
10. Mavzu: “ Revmatoid artritda buyraklar disfunksiyasi, uning erta diagnostika va davolashni tashkil etishni takomillashtirish” – muallif: dotsent Matchanov S.X
11. Mavzu: “ Aksial spondioartrit: suyaklar remodulatsiyasi va target terapiya aspektlari” – muallif: Dotsent Muahammadiyeva S.M
12. Mavzu: “ Ankilozlanuvchi spondiloartritda mineral almashinuvi buzilishi klinik-patogentik mohiyati va uni davolash yo’llari” muallif: ass. Pulatova Sh.B
13. Mavzu: “Osteoartroz rivojlanishida klinik-patogentik va genetik faktorlarning prognostik ahamiyati” – muallif; dotsent Abduazizova N.H.
14. Mavzu: “ Tizimli sklerodermiya bilan og’rigan bemorlarda erta aterosklerozning klinik-diagnostik aspektlari” – muallif: ass. Ganiyeva. N.A
15. Mavzu: “ Tizimli sklerodermiyaning turli variantlarida zardob(plazma) sitokinlarining klinik ahamiyati” – muallif: ass. Aripova N.A.
16. Mavzu: “ Klimaterik yoshdagi ayollarda osteoartritning klinik-patogentik rivojlanish o’ziga xosliklari va kompleks davoning samadorligi” – muallif: ass. Sagatova D.R
Kafedra mavzusi ijrosi TTA ko’p tarmoqli klinikasi markaziy laboratoriyasining klinik va biokimyoviy bo’limlari MITL va O’zResFA immunologiya institute bilan komplekslashtirildi.
Mavzuning dolzarbligi:
Tizimli autoimmun revmatik kasalliklar(ARK) – bu geterogen immun yallig’alanishli kasalliklar bo’lib, o’z ichiga revmatoid artrit, tizimli qizil bo’richa, tizimli sklerodermiya, Shegren sindromi, idiopatik yallig’lanishli miopatiya, antifosfolipid sindrom va sitoplazmatik antineytrofil antitelolar bilan bog’liq vaskulitlar. Zamonaviy tibbiyot uchun ARK muammosining dolzarbligi aholi orasida yuqori tarqalishi, erta tashxis qo’yishda qiyinchiliklar, bemorlarning tez nogironlikka uchrashi va noqulay hayot prognozi bilan belgilanadi Ushbu kasalliklarni bir sinfga birlashtirish uchun nazariy asos nafaqat ichki organlarning tizimli yallig’lanishini aks ettiruvchi klinik belgilarning o’xshashligi, balki immunitet tizimidagi buzilishlar bilan bog’liq umumiy immunogenetik omillar va patogenetik mexanizmlarning mavjudligi hisoblanadi. Shu bilan birga, faqat klinik va instrumental tadqiqot usullaridan foydalangan holda ARK erta tashxis qo’yish juda qiyin. Molekulyar va hujayra biomarkerlarini o’rganish ARK ning erta tashxisini, patologik jarayonning faoliyatini baholashni, kasallikning prognozini sezilarli darajada yaxshilaydi, shuningdek davolash samaradorligini oshiradi.
So’ngi ilmiy adabiyotlarda koronavirus kasalligining autoimmun oqibatlari haqida ma’lumot paydo bo’la boshladi. Bu nafas olish tizimi viruslari orasida yagona pnevmoniyaga qo’shimcha ravishda tananing turli organlari va tizimlariga jiddiy zarar etkazadigan virus hisoblanadi. Koronavirus bir vaqtning o’zida bir nechta autoimmun kasalliklarni keltirib chiqarishi mumkin. Xususan, tizimli qizil yuguruk, vaskulit, autoimmun trombotsitopeniya, tarqalgan skleroz va Giyyen-Barr sindromi. COVID – 19 bilan immun tizimining bostirilishi sodir bo’ladi, bu esa otoimmün jarayonlarning rivojlanishiga sabab bo’lishi mumkin. Biroq, ilm-fan hali bunday patologiyalarning paydo bo’lishining aniq genetik mexanizmini bilmaydi. Shuning uchun bu sohada qo’shimcha tadqiqotlar talab qilinadi.
Shu sababdan ham ARK ni tashxislashni zamonaviy usullarini zamonaviy usullarini izlash va davolashda innovatsion yechimlarni toppish toppish revmatologiyaning aktual muammolaridan biri hisoblanadi.
Tadqiqot maqsadi:
Autoimmun tizimli kasalliklarni erta tashxislash, davolash va oldini olishning yangi usullarini ishlab chiqish va amalga oshirish.
Ilmiy yangilik: Erta revmatoid artrit, poliangitli granulematoz( Vegener)ning kechish xususiyatlari, tashxislashda zamonaviy yondashuv va ratsional davolash metodlari. Revmatoid artritning xlamidiya infeksiyasi bilan birga kechishida klinik diagnostika o’ziga xosliklar o’rganildi.
Olingan natijalar:
Ushbu yilda davomida revmatoid artritning xlamidiya infeksiyasi bilan birga kechishida o’ziga xosliklar mavzusida ilmiy-tadqiqot ishlari olib borildi; revmatoidli artrit, poliangitli granulematoz( Vegener) ning erta tashxislash va ratsional davolash metodlari ishlab chiqildi; revmatoid artritning personifitsirlangan terapiya algortimini ishlab chiqish ishalari bo’yicha izlanishlar o’tkazildi. Revmatoid artritning diagnostikasi va davolash bo’yicha qo’llanma ishlab chiqildi.
Quyidagi mavzuda EHM programmasi yaratildi:
1. “Revmatoid artrit bilan kasallangan bemorlarni erta tashxislash” (DGU 10433. 10.03.2021g.).
2. “Revmatoid artrit kasalligi bilan og’rigan bemorlarda xlamidiy infektsiyasi qo’shilib kelganligini aniqlovchi test” (DGU 10434. 10.03.2021 g.)
Kafedraning ilmiy ishlari 4 yo’nalishda olib borildi:
Bemorlarning immunologik tekshiruvlari.
O’zbekistonda oqimning xususiyatlari.
Davolash samaradorligini tanlash.
Reabilitatsiya masalalari.
Kasb patologiya bo’yicha ilmiy ishlari quyidagi mavzular bo’yicha o’tkazildi:
» O’zbekiston Respublikasi tog’ – kon sanoati sohasida ishchilarida pnevmokoniozlarning erta diagnostikasi va davolash-profilaktika reabilitatsiya tadbirlarini ishlab chiqish». Hisobot davrida pnevmokoniozlarda o’pkada rentgenologik o’zgarishlar shakllanishining o’ziga xos xususiyatlarini baholash masalalari o’rganilib, kasallikni erta tashxislash maqsadida o’pka tomografiyasidan foydalanish imkoniyati aniqlandi.
Recent Comments